2014 ඉන්දීය මහ මැතිවරණය
2014 අප්රේල් 07 දා සිට මැයි 12දා දක්වා අදියර නවයකින් පැවැත්වූයේ ඉන්දියාවේ 16වන පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයයි. ලෝක් සභා නමින් හැඳින්වෙන ඉන්දීය පාර්ලිමේන්තුවේ ආසන ගණන 543කි. ඒ වෙනුවෙන් කෝටි 81.45ක් ජනයා ඡන්දය ප්රකාශ කිරීමට සුදුසුකම් ලබා තිබුණි.මැතිවරණ දෙපාර්තුමේන්තුවේ තක්සේරු අනුව ආරක්ෂක වියදම් හා දේශපාලන පක්ෂ විසින් දරනු ලබන වියදම් හැර ඉන්දීය මහ මැතිවරණය සඳහා වැය වූ මුදල, ඉන්දීය රුපියල් කෝටි 3500ක් හෙවත් බිලියන 35කි. ඉන්දීය මාධ්ය අධ්යයන මධ්යස්ථානය තක්සේරු කර තිබෙන ආකාරය අනුව දේශපාලන පක්ෂ හා අපේක්ෂකයන් විසින් දැරූු වියදම ඉන්දියානු රුපියල්, බිලියන 305ක් හෙවත් කෝටි 30.500කි. මැතිවරණය කඩින් කඩ පැවතියත් ප්රතිඵල නිකුත් වූයේ එක ම දිනයකය. ඒ මැයි 16වෙනිදාය.මැතිවරණයේ ප්රධාන තරඟය තිබුණේ රාහුල් ගාන්ධිගේ නායකත්වයෙන් යුතු ඉන්දීය ජාතික කොංග්රසය හා නරේන්ද්ර මෝඩිගේ නායකත්වයෙන් යුතු භාරතීය ජනතා පක්ෂයයි. දිනන පක්ෂය කුමක් වුවත් ආණ්ඩු බලය ලබා ගැනීම සඳහා අවශ්ය ආසන 272 තනිව ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. එහෙයින් වෙනත් පක්ෂ සමඟ සන්ධාන ගත වීමට අනිවාර්යයෙන් ම සිදු විය.
මෙම මහා මැතිවරණයේ ඉදිරියෙන් සිටින පක්ෂය වූයේ භාරතීය ජනතා පක්ෂයයි. එහි මැතිවරණ කමිටුවේ සභාපති වන ගුජරාට මහ ඇමති නරේන්ද්ර මෝඩි අනාගතයේ ඇමති ධුරයට පත් වීමට බොහෝ දුරට ඉඩ ඇති කෙනෙක් බව ජනතා විශ්වාසය විය. ඔහු 2013 වසරේ රොයිටර් පුවත් සේවය සමඟ සම්මුඛ සාකච්ඡාවකදී තමන් හින්දු ජාතිකවාදියකු ලෙස හැඳින්වී ය. එහෙත් භාරතීය ජනතා පක්ෂයේ පරමාදර්ශී රාජ්යය වන රාමගේ ජන්ම භූමියට වඩා මේ මොහොතේ වැදගත් වන්නේ සංවර්ධනය නිසා වෙනත් පක්ෂ සමඟ සන්ධාන ගත වීමේ වැදගත්කම ඔහු ඉස්මතු කර දැක්වී ය.නරේන්ද්ර මෝඩි මෙවර ආසන දෙකකට තරඟ කළේය. ඉන් එකක් බරනැස වන අතර එහිදී ඔහුගේ ප්රතිවාදියා වන්නේ දූෂණ විරෝධී රැඩිකල් නායකයකු වන අර්වින්ද් කෙජ්රිවා ය.පොදු ජන පක්ෂයේ නායකයා වන ඔහු දිල්ලියේ හිටපු මහ ඇමතිවරයා ය. පොදු ජන පක්ෂය හෙවත් ආම් ආද්මි පක්ෂය ආසන 400කට තරඟ කළේය.සම්ප්රදායිකව වාමාංශික පක්ෂ විසින් අත් පත් කරගෙන සිටි ස්ථානය මෙවර හිමි කරගෙන සිටින්නේ එම පක්ෂය විසිනි. ඉන්දීය ජාතික කොංග්රසයේ ඇමැති අපේක්ෂක ලෙස නම් කර තිබෙන්නේ රාහුල් ගාන්ධි ය. ඉන්දීය ජාතික කොංග්රසය මෙම මැතිවරණය තරඟ කරන්නේ එක්සත් ප්රගතිශීලි සන්ධානය සමඟයි.භාරතීය ජනතා පක්ෂයේ නායකත්වයෙන් නිර්මානය කර තිබෙන සන්ධානය වන්නේ ජාතික ප්රජාතාන්ත්රිකවාදී සන්ධානයයි.
මෙම මැතිවරණයේ අපේක්ෂකයන්ගෙන් 20%ක් පමණ ජනවාර්ගික හා ආගමික හිංසන ,මිනීමැරුම්, ස්ත්රී දූෂණ, මංකොල්ලකෑම් ,පුද්ගලයන් පැහැරගෙන යාම් වැනි අපරාධ චෝදනාවට ලක් වූ අයයි. අනාගත අගමැති බවට පත් විය හැකි නරේන්ද්ර මෝඩි පවා 2002 වසරේ ගුජරාටයේ මුස්ලිම් විරෝධී ප්රචණ්ඩ ක්රියා සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ල වන අයෙකි. එම ප්රචණ්ඩ ක්රියාවලින් දහසක් පමණ ජනයා මිය ගිය හ.ඉන්දීය මැතිවරණයේදී මෙවර ඉලෙක්ට්රොනික ඡන්ද මැෂින් මිලියන 1.2ක් භාවිතා විය..
ඉන්දියාව ලොව විශාලම ප්රජාතාන්ත්රවාදී රාජ්යය ලෙස සැලකෙන්නේ ලොව වැඩිම ඡුන්දදායකයන් සංඛ්යාවක් සිටින රට එය වන හෙයිනි. එහි මිලියන 815ට ආසන්න පුද්ගල සංඛ්යාවක් 2014 මහමැතිවරණයේ දී ඡුන්දය ප්රකාශ කළේය. ඉන්දියාවේ සමස්ත ජනගහනය බිලියන 1.2 ඉක්මවයි. බීබීසී වාර්තා කරන පරිදි මේ වනාහි ලොව විශාලම මැතිවරණයයි.
මැතිවරණයට පසු
මෙම ඉන්දීය මහ මැතිවරණයෙන් භාරතීය ජනතා පක්ෂයට විශිෂ්ට ජයක් හිමි විය.ලෝක් සභාවේ සමස්ත ආසන 543 න් ආසන 331ක ම ජය හිමි වූයේ, භාරතීය ජනතා පක්ෂයට ය.ඉන්දියාවේ ව්යවස්ථාව අනුව රජයක් පිහිටුවීම සඳහා දිනාගත යුතු ආසන සංඛ්යාව 272කි.ඒ අනුව, භාරතීය ජනතා පක්ෂයට නව රජයක් පිහිටුවීම සඳහා අවශ්ය ආසන සංඛ්යාව හිමිව තිබේ.පාලක ඉන්දීය කොංග්රස් පක්ෂයට හිමිව ඇත්තේ, ආසන 62ක ජය පමණි.වෙනත් පක්ෂ ආසන 150ක් හිමි කරගෙන ඇත.මෙම ප්රතිඵලය අනුව ඉන්දියාවේ මීළඟ අග්රාමාත්යවරයා ලෙස භාරතීය ජනතා පක්ෂයේ නරේන්ද්ර මෝඩි පත් විය.
නරේන්ද්ර මෝදිගේ පක්ෂයට ජයග්රහණය හිමිවීමත් සමග එම පක්ෂයට හිතැති ආධාරකරුවන් මහ පාරට බැස විනෝද වූ අවස්ථා ඉන්දීය මාධ්ය වාර්තා අනාවරණය කර තිබුණි. මේ අතර “ භාරතය ජය ගනී - අනාගතය සුබයි “ යනුවෙන් ඉන්දීය මැතිවරණයෙන් ජයග්රහණය කළ නරේන්ද්ර මෝඩි මැතිවරණ ප්රතිඵල නිකුත් වීමෙන් පසුව පළමු වරට ප්රකාශ කර තිබේ. මැතිවරණයෙන් ඓතිහාසික ජයග්රහණයක් හිමිකරගත් භාරතීය ජනතා පක්ෂයේ අග්රාමාත්ය ධුර අපේක්ෂක නරේන්ද්ර මෝඩි අනතුරුව සිය මවගේ ආශිර්වාද ලබාගෙන ඇති බව සඳහන්ය. මෙම ජයග්රහණයත් සමග ඉන්දියාවේ 15 වන අග්රාමාත්යවරයා ලෙස නරේන්ද්ර මෝඩි පත්විය.